بهترین کود برای درخت خرما
درختان نخل مترادف با آب و هوای گرمسیری ما هستند. این مقاله به شما عزیزان کمک می کند تا نیازهای ضروری و اساسی و بهترین کود برای درخت خرما، این گنجینه گرمسیری را بیاموزید.
طبق گزارش فائو (2010) نخل خرما یکی از قدیمی ترین درختان کشت شده در جهان است. نخل خرما رایج ترین درخت میوه است که در مناطق گرم، نیمه خشک و خشک رشد می کند. نسل‌ها به دلیل سلامت تغذیه‌ای و ارزش اقتصادی قابل توجه آن، علاوه بر مزایای زیبایی‌شناسی و زیست‌محیطی، مورد استفاده قرار گرفته است. خرما چشم انداز مفیدی برای مبارزه با گرسنگی و بیماری ها دارد. درختان خرما برای دستیابی به رشد خوب و تولید اقتصادی معقول به مقادیر نسبتاً زیادی مواد مغذی ماکرو و میکرو نیاز دارند. بنابراین انتخاب بهترین کود برای نخل خرما یکی از اقدامات مهمی است که باعث افزایش تولید خرما و بهبود کیفیت میوه می شود. مغذی درشت و ریز برای افزایش کمی، کیفی و اقتصادی تولید خرما در نخلستان ضروری است. نیتروژن عنصر اصلی مورد نیاز همه گیاهان است و نیتروژن کافی برای رشد درخت، پوشش برگ، تشکیل شکوفه ها و تشکیل میوه و اندازه میوه ضروری است.
برای شناخت نیاز کودی این درخت کهن با ما همراه باشید…
کاشت درخت خرما
درخت خرما، درختی مقدس است که در طول تاریخ نقش مهمی در زندگی مردمی که این درخت را کاشت می کرده اند، داشته است. مردم نه تنها از میوه های خرما بهره مند می شدند، بلکه از تمام قسمت های آن درخت اعم از تنه، راش، برگ ها و … بهره می برند.
برای کاشت درخت خرما یا نهال یا به اصطلاح محلی بوشهر دیمیت، باید به چند نکته جهت عمل آوری بهتر توجه داشت که در ادامه به آن اشاره می کنیم.
مکان
به جایی که می خواهید بکارید توجه داشته باشید که بالای آن آزاد و بدون مانع باشد. به عنوان مثال یک درخت نخل عالی ممکن است به خطوط برق نزدیک شود پس باید مداقت داشت که بالای درخت آزاد باشد.
عمق
از همان ارتفاعی که رشد کرده بکارید به جز زمانی که ریشه ها در معرض دید هستند. در این صورت باید سطح خاک را 2 سانتی متر بالاتر از لبه پایین تنه کاشت. از ماسه تمیز در کنار و زیر تنه استفاده کنید.
خاک
نخل ها دوست ندارند در خاک های سنگین یا خاک رس کاشت شوند، چراکه این خاک ها آب زیادی را در خود نگه می دارند. درخت نخل در خاک های شنی و ماسه ای که آب به سرعت تخلیه می شود خوب عمل می کنند. خاک مناسب یک خاک شنی با 10 تا 20 درصد لجن یا ذغال سنگ نارس برای نگه داری آب و تامین مواد مغذی است.
کود دهی اولیه و بهترین کود برای درخت خرما
در زمان کاشت خاک برداشته از چاله را با کود مخلوط کنید تا غنی شود. میزان مخلوط دو انس کود خرما در هر 2.5 سانتی متر از قطر تنه(اندازه گیری شده در سطح زمین) باید کافی باشد. بعد از آبیاری و نشستن در درخت، یک انس کود آهسته رهش خرما به ازای هر 9 سانتی متر تنه روی زمین، درخت شروع رشد خوبی خواهد داشت.
گرده افشانی درخت خرما
عملکرد درخت خرما با درصد تشکیل میوه نژادها تعیین می شود. این به نوبه خود به عموامل مختلفی مانند منبع و کیفیت گرده خرما، دوره گرده افشانی، روش گرد افشانی، سازگاری نر-ماده و عوامل دیگری مانند دما، لقاح، آبیاری و ویژگی های خاک بستگی دارد. گرده افشانی درخت خرما به طور طبیعی با اثر باد اتفاق می افتد. اما برای تولید تجاری، گرده افشانی مصنوعی درختان خرما ضروری است. معمولا هر کشاورز منبع گرده خرما و تکنیک استخراج را که بهترین نتیجه را می دهد، شناسایی می کند. یک نخل نر بالغ سالم برای گرده افشانی تا 50 نخل ماده کافی است.
از زمان های قدیم گرده افشانی دستی در نخل خرما از طریق قرار دادن رشته های نر در گل آذین ماده انجام می شده است. امروزه این روش گرده افشانی در مزارع خاص مدرن با ارقام نخبه و در واحه های سنتی، سنتی مانده است. با این حال، این روش در مقایسه با استفاده از گرده خشک تقریبا دو برابر مقدار منبع گرده، به تلاش بیشتر و تجربه کارگر نیاز دارد و بازدهی بالا را تضمین نمی کند.
حفاظت از گرده افشانی
به طور معمول، گل نر در ماه های بهمن و اسفند گرده تولید می کند، در حالیکه گل ماده بین ماه های اسفند و فروردین پذیرای گرده افشانی است. گاهی به دلیل شرایط آب و هوایی، گل نر، باز شدن خود را به تاخیر می اندازد و از گل دهی، گل ماده عقب می ماند. این یک خطر بزرگ برای کشاورز است، به دلیل این واقعیت که گل ماده به مدت 3 تا 12 روز پس از سبز شدن، پذیرای گرده است. هنگامی که فرآیند گرده افشانی فراتر از آن دوره زمانی انجام شود، درصد عدم تکامل بالا خواهد بود. برای جلوگیری از مشکل، بسیاری از خرماکاران گرده فصل قبل را برای دور اول گرده افشانی فعلی خود حفظ می کنند.
استخراج گرده
فرآیند استخراج گرده زمانی آغاز می شود که اسپات نر روی درخت نخل در مرحله اول آغاز بلوغ می باشد. نشانه بلوغ زمانی است که اسپات پوشاننده گل نر ترک بخورد یا قسمت پایینی اسپات در قائده خود خشک شود. برای جلوگیری از بیرون آمدن کامل گل از اسپات و در نتیجه از بین رفتن گرده، اسپات را از درخت نخل بریده و به اتاقی با دمای کنترل شده (18 تا 22 درجه سانتیگراد) یا مکانی تعیین شده برای ادامه خشک شدن برای چند روز آینده، آورده می شود.
در این مرحله گل دارای رطوبت بالایی است، برای جلوگیری از کپک زردگی گرده، باید خشک شود. همچنین باید از تماس با نور خورشید اجتناب کرد. بنابراین فرآیند خشک کردن باید در اتاقی با رطوبت کم انجام بشود. با کاهش رطوبت گل، گل های آن شروع به باز شدن کرده و دانه های گرده آزاد می کنند.
استخراج گرده دستی
این روش سنتی است و شامل قراردهی گل های خشک روی یک لایه کاغذ یا آویزان کردن آنها به مدت چند روز در بالای یک ظرف بزرگ یا کیسه کاغذی است. پس از آن گل ها گرده خود را روی لایه کاغذ یا داخل ظرف رها می کنند و از آنجا می توان گرده را جمع آوری کرد. پس از اینکه گل بیشترین گرده خود را آزاد کرد، آن را تکان و به آرامی ضربه می زنند تا گرده های باقی مانده آزاد شوند. در نهایت گرده های بدست آمده را از صافی عبور می دهند تا گرده خالص بدست آید و برای نگه داری و استفاده آماده شود.
استخراج مکانیکی گرده
اتوماسیون فرآیند استخراج گرده یک نیاز غالب در صنعت مدرن خرما است. در حال حاضر تجهیزات خودکاری در بازار وجود دارد که دارای سیستم مکش و فیلتر هستند که امکان استخراج تقریبا 100% گرده خالص را فراهم می کند. این دستگاه ها به طور منظم 2.5 تا 4 کیلوگرم گرده در ساعت استخراج می کنند. در مقابل، استخراج دستی گرده تا حد زیادی به مهارت و تجربه کارگر بستگی دارد و همچنین فرآیندی زمان بر و ظریف با نرخ بسیار پایین تر استخراج گرده است.
زنده ماندن گرده
قابلیت زنده ماندن گرده توانایی جوانه زدن و لقاح و در نتیجه رشد بعدی میوه ها و دانه ها است.استفاده از مقادیر بیشتر گرده در گل ماده تضمین کننده بازدهی بالا نیست، مگر اینکه گرده مورد استفاده زنده باشد، درجه جوانه زنی بالایی داشته باشد و گل ماده پذیرا باشد.به همین دلیل، ارزیابی قابلیت زنده ماندن گرده قبل از فرآیند گرده افشانی مطلوب است، زیرا در صورت استفاده از گرده با کیفیت بالا، احتمال بیشتری وجود دارد که عملکرد بالاتری رخ دهد.
منبع اصلی پروتئین، مواد معدنی، فیبر غذایی، ویتامین ها، قندها، اسیدهای آمینه، لیپیدها، هورمون ها، کربوهیدرات ها، استرول ها و آنزیم ها و عوامل آنتی باکتریایی و آنتی اکسیدانی است. مطالعات کمی خواص گرده را تعیین کرده اند. با این حال، مشخص است که از 5 تا 36 درصد آب و از 64 تا 95 درصد مواد جامد تشکیل شده اند.
اثر گرده بر روی میوه نخل
منابع مختلف گرده تاثیر مستقیمی بر میوه دارند که به عنوان متاکسنی (metaxenia) شناخته می شود. اندازه، رنگ، کیفیت و زمان بلوغ میوه از تاثیرات مستقیم و دقیق نر والد است که در سال های مختلف تاثیر یکسانی بر ماده های دریافت کننده دارد. منبع گرده همچنین بر اندازه، رنگ و شکل دانه تاثیر می گذارد، پدیده ای که به عنوان زنیا شناخته می شود.
بهترین کود برای درخت خرما
تحقیقات نشان می دهد که بهترین کود برای درخت خرما، استفاده منظم از کود دارای آنالیز(سه عدد NPK روی کیسه کود) همراه با ریزمغذی ها می تواند کمبود تعدیل کرده و از کمبود آنها در خاک اکثر انواع خاک جلوگیری کند. با این وجود همه کودهایی که دارای تجزیه و تحلیل با ریز مغذی ها هستن، موثر نیستند. و اگر فرمول بندی نامناسبی داشته باشند، ممکن است برای سلامت نخل ها بدتر از عدم مصرف کود باشد. کود مخصوص نخل خرما، ضروری است که 100% از نیتروژن، پتاسیم و منیزیم در چنین کودی به شکل آهسته رهش باشد. کودهای به رهش کنترلی آهسته به شدت تحت تاثیر بارندگی و یا شدت آبیاری قرار نمی گیرند.
از آنجایی که این کودها کندتر از کودهای محلول در آب آزاد می شوند، احتمال سوختگی ریشه گیاه در دوره های خشکسالی کمتر است.
کمبود منگنز در نخل
جدیدترین برگ‌های نخل‌های فاقد منگنز (Mn) کلروتیک با رگه‌های نکروزه طولی ظاهر می‌شوند. همانطور که کمبود پیشرفت می کند، برگچه های تازه در حال ظهور نکروز و پژمرده در تمام قسمت های برگچه به جز پایه ظاهر می شوند. این پژمرده شدن منجر به پیچ خوردگی برگچه های مربوط به راچی می شود که ظاهری وز دار به برگ می دهد (“سرخ”). در داخل یک برگ، علائم کمبود منگنز در پایه برگ متمرکز شده و نسبت به نوک آن کمتر شدید است یا وجود ندارد.
در نخل‌های با کمبود شدید منگنز، رشد متوقف می‌شود و برگ‌های تازه در حال ظهور فقط از دمبرگ‌های نکروزه تشکیل شده‌اند که مرگ نخل را معمولاً به دنبال دارد.اگر چه علائمی که در بالا توضیح داده شد فقط در برگ‌های تازه در حال رشد ظاهر می‌شوند، وجود برگ‌های علامت‌دار در پایین‌تر تاج پوشش نشان‌دهنده این است که کمبود منگنز در گذشته رخ داده است.کمبود منگنز در خاک های قلیایی بسیار رایج است، اما اگر زهکشی ضعیف باشد یا دمای خاک سرد باشد، ممکن است در آبگیر رخ دهد.بیشتر گونه‌های نخل می‌توانند تحت تأثیر قرار گیرند.
منگنزبرای نخل
کمبود منگنز یک مشکل جدی و گسترده در بسیاری از گونه های نخل است. کمبود منگنز به دلیل ناکافی بودن منگنز در خاک یا pH بالای خاک ایجاد می شود که دسترسی منگنز را به شدت کاهش می دهد. در خاک‌هایی که منگنز به حدی کافی است، دمای سرد خاک ممکن است با کاهش سطح فعالیت ریشه باعث کمبود موقت منگنز شود. لجن فاضلاب کمپوست شده و محصولات کود دامی نیز نشان داده شده است که وقتی به عنوان کود یا به عنوان اصلاح کننده خاک برای نخل استفاده می شود، منگنز را به شدت جذب می کند.از دیگر درمان‌های توصیه‌شده برای اصلاح یا پیشگیری از این مشکل معمولاً شامل کاربرد مستقیم در خاک یا محلول‌پاشی سولفات منگنز است.
کودهای حاوی منگنز محلول در آب باید به طور معمول در خاک هایی که کمبود منگنز مشکل ساز است استفاده شوند.اگرچه کاربرد سولفات منگنز در خاک مؤثر است، اما سمپاشی شاخ و برگ با این محصول ممکن است به نتایج سریع‌تر، هرچند کوتاه‌مدت، به ویژه در خاک‌های قلیایی دست یابد.
محلول های سولفات منگنز را می توان با مخلوط کردن 1.5 کیلوگرم از این محصول در 100 لیتر آب تهیه کرد.میزان کاربرد به گونه های نخل، نوع خاک و شدت کمبود منگنز بستگی دارد.این میزان از 226 گرم برای یک نخل کوچک یا درختی که روی خاک ماسه‌ای اسیدی رشد می‌کند تا 3.5کیلوگرم برای نخل بزرگی که روی خاک سنگ آهک رشد می‌کند متغیر است.این محصول را روی خاک زیر سایبان نخل پخش کنید.بسته به شدت مشکل و نوع خاک، می توان هر 2 تا 3 ماه یکبار استفاده کرد.
کنید. کاربرد بیش از حد منگنز معمولاً منجر به کمبود آهن القایی می شود که مشخصه آن کلروز برگ جدید است. اما به طور کلی کودهای حاوی منگنز یکی از بهترین کود برای نخل خرما می باشد.
