نقش پتاسیم در درختان میوه
اهمیت پتاسیم در گیاهان این است که تقریبا در تمام فرآیندهای لازم برای حفظ رشد و تولید مثل گیاه ضروری است. کمبود پتاسیم در برابر خشکسالی دمای بالا و پایین مقاومت پایینی دارند. همچنین در برابر آفات بیماری ها و حملات نماتد(کرم های لوله ای) مقاومت پایین تری دارند. پتاس بر عوامل کیفی مانند اندازه، شکل، رنگ و قدرت بذر یا دانه تاثیر می گذارد.
پتاسیم در کشاورزی
در گیاه پتاسیم جریان آب و سایر مواد را در غشاهای سلولی تنظیم می کند و به طیف گسترده ای از فرآیندهای شیمیایی و آنزیمی کمک می کند. پتاسیم برای جذب و حرکت مواد غذایی در سرتاسر گیاه و حفظ تعادل آب در گیاه ضروری است. بنابراین برای استفاده از سایر مواد غذایی و آب ضروری است، حتی اگر از نظر شیمیایی با سایر مواد غذایی ترکیب نشود.
بیشتر پتاسیم مورد استفاده در یک محصول در حال رشد در دانه انباشته نمی شود بلکه در ساقه، برگ، کاه و تمام اندام گیاه پخش می شود. هنگامی که گیاه می میرد، پتاسیم به راحتی از بقایای محصول شسته می شود و حتی ممکن است تحت بارندگی شدید از بافت زنده گیاهی شسته شود. برای محصولات علوفه ای جایی که کل گیاه برداشت می شود میزان حذف پتاسیم بسیار بالاتر است. همچنین در مورد نیشکر و برخی از محصولات غلات که در بسیاری از کشورهای آسیایی کشت می‌شوند، غلات و کاه به ترتیب برای مصرف انسان و حیوان از مزارع برداشت می‌شوند. پتاس با با قوی تر کردن ساقه ها و گل های خوب به گیاهان گلدار کمک می کند.
نقش پتاسیم در گلدهی
پتاسیم در تمامی مراحل رشد و تکثیر گیاه نقش حیاتی دارد. از آنجایی که کمبود پتاسیم مقاومت گیاه به بی آبی، غرق آبی، آفات را کاهش می دهد، گیاهان بیشتر در معرض خطر قرار دارند و در نتیجه به روی گلدهی و محصول هم تاثیر می گذارد. عنصر پتاسیم به عنوان یک ماده که کیفیت محصولات(شکل، اندازه، رنگ) را حفظ می کند شناخته می شود.
اهمیت پتاسیم در افزایش محصول
- رشد ریشه را افزایش می دهد و تحمل به خشکی را بالا می برد.
- سلولز می سازد.
- حداقل 60 آنزیمی که دخالت در رشد را دارند، فعال می سازد.
- به جابجایی قندها و نشاسته ها کمک می کند.
- غلات غنی از نشاسته را تولید می کند.
- محتوای پروتئین گیاهان را افزایش می دهد.
- تور گور(فشار اسمزی) را حفظ می کند.
علام کمبود پتاسیم در برخی گیاهان
علائم در سویا
سوختگی از لبه برگ شروع می شود. وقتی بافت برگ از بین می رود لبه های برگ شکسته و پاره می شوند. بلوغ به تاخیر می افتد. حبوبات کمتر یکدست می شوند.
علائم در ذرت
در حالیکه رگه میانی سبز باقی مانده سوختگی در لبه ی خارجی برگ ظاهر می شود. ممکن است مقداری خط های زرد در برگ های پایین باشد. رشد نامناسب ریشه و بافتهای ناقص گره ای در ذرت.
علائم در یونجه
اولین علائم کمبود پتاسیم نقاط کوچک سفید یا مایل به زرد در اطراف لبه های خارجی برگ است. سپس لبه ها زرد شده و بافت از بین می رود و قهوه ای و خشک می شود.
پتاسیم (K) بدلیل واکنش پذیری زیاد در طبیعت در حالت خالص یافت نمی شود. از این رو پتاسیم را می توان در انواع کودهای شیمیایی حاوی پتاسیم یافت.
انواع کود پتاسیم یا کود شیمیایی قرمز
کودهای پتاس عمدتا از ذخایر نمکی زمین شناسی بدست می آیند. گرچه می توان از مواد با درجه پایین و تصفیه نشده به طور مستقیم استفاده کرد، اما بیشتر محصولات کودی که در حال حاضر بکار می رود موادی با غلظت بالا، محلول در آب و سریع الاثر هستند.
پتاسیم کلرید(KCl)(0-0-60) یا موریات پتاس(MOP)
بیشتر ذخایر پتاسیم به صورت KCl (سیلویت) مخلوط با NaCl (هالیت) در سیلوانیت معدنی یافت می شود. و اغلب در ته نشینی های دریایی باستانی در اعماق زیر سطح زمین مدفون شده اند. در فرآوری، سنگ معدن خرد شده، KCl و NaCl جدا می شوند. در چند محل سنگ معدن را با آب داغ حل کرده و به صورت سیلوانیت محلول به سطح پمپ می کنند و سپس آب تبخیر می شود. KCl تا 63 درصد K2O (50 تا 52 درصد پتاسیم و 45 تا 47 درصد کلر) است.
سولفات پتاسیم(K2SO4)
که به سولفات پتاس(SOP) هم معروف است. 48 تا 53 درصد K2O و 17 تا 18 درصد S است. سولفات پتاسیم در ذخایر معدنی، ترکیب با سایر مواد معدنی یافت می شود. اجزا با شستشو با آب از هم جدا می شوند. عملکرد پتاسیم در سولفات پتاس شبیه پتاسیم کلرید است، اما SOP همچنین منابع مهمی از S است. سولفات پتاسیم کمتر از KCl محلول است، بنابراین معمولا در آب آبیاری استفاده نمی شود. اما سولفات پتاسیم بعضی وقتها به عنوان محلول پاشی در صورت نیاز به K و S مورد استفاده قرار می گیرد. همین طور برای تامین پتاسیم محصولات حساس به کلر مانند تنباکو و سیب زمینی استفاده می شود.
کود محبوبی برای محصولات با ارزش بالاست که به شکل نیترات N و همچنین پتاسیم نیاز دارند. این کود مخصوصا به عنوان منبع K برای محصولاتی که به کلر حساس هستند، مشهور است. 13 درصد نیتروژن و 44 تا 46 درصد K2O است. این کود را در خاک می توان مستقیم بکار برد یا به عنوان محلول پاشی برای تحریک رشد میوه در زمانی که فعالیت ریشه رو به کاهش است استفاده کرد. و یک منبع غذایی رایج برای کوددهی است. کربنات پتاسیم و پتاسیم هیدروکسید از دیگر کودهای پتاسیم می باشد.
کود پتاسیم برای گیاهان آپارتمانی
کود پتاسیم یکی از الزامات گیاهان آپارتمانی می باشد. و در بیشتر فرآیندهای حیاتی مانند اندام، بافت ها، سلول و عناصر نقش دارد. کمبود پتاسیم باعث اختلال در فرآیندهای ذکر شده می گردد. کمبود این عنصر نخست در برگ های قدیمی خود را نشان می دهد. کود پتاسیم با بالا بردن مقاومت گیاهان در برابر امراض و آفات موجب شادابی گیاهان آپارتمانی می شود.
